Gần đây, một công ty Trung Quốc giấu tên đã hoàn tất thương vụ mua lại 100% cổ phần của công ty khai thác than Inskaya tại vùng Kemerovo. Công ty này đang trên bờ vực phá sản do khoản nợ hơn 2 triệu USD với Cục Thuế Liên bang Nga (FTS) và các tranh chấp liên quan đến việc chậm trả lương cho công nhân. Thương vụ này cho thấy Trung Quốc đang tận dụng lợi thế đàm phán để thâu tóm các nguồn tài nguyên quan trọng của Nga.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh quan hệ đối tác thương mại "không giới hạn" giữa Nga và Trung Quốc đang chịu nhiều biến động do cuộc xung đột kéo dài giữa Moscow và Kyiv. Sự kiện này càng làm nổi bật chiến lược thâm sâu của Bắc Kinh nhằm mở rộng ảnh hưởng tại Nga.
Không chỉ dừng lại ở than đá, Trung Quốc còn tích cực tìm cách sở hữu các nguồn tài nguyên chiến lược khác của Nga như dầu thô, quặng sắt và uranium. Vào tháng 12 năm ngoái, Nga đã bán cổ phần tại một số mỏ uranium ở Kazakhstan cho các công ty thuộc sở hữu Trung Quốc. Hiện tại, Trung Quốc đang đàm phán mua thêm cổ phần trong các công ty khai thác uranium tại vùng Trung Nga.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã thu mua 150 hecta rừng ở vùng Viễn Đông Nga, cho thấy tham vọng kiểm soát tài nguyên thiên nhiên của quốc gia láng giềng. Điều này phản ánh chiến lược dài hạn của Bắc Kinh trong việc khai thác tối đa lợi ích từ cuộc khủng hoảng kinh tế của Nga.
Đáng chú ý, các cảng biển của Trung Quốc gần đây đã từ chối tiếp nhận tàu chở dầu của Nga bị Hoa Kỳ trừng phạt. Động thái này cho thấy Bắc Kinh đang thận trọng cân bằng giữa việc duy trì quan hệ với Nga và tránh đối đầu với phương Tây.
Về chiến lược toàn cầu, Trung Quốc đang từng bước củng cố sức mạnh kinh tế để chuẩn bị đối phó với các thách thức từ Hoa Kỳ. Bắc Kinh nhận thức rõ rằng, mặc dù Mỹ đã suy yếu so với thập niên 1980, nhưng vẫn giữ khả năng huy động sức mạnh tổng thể và liên kết đồng minh toàn cầu. Do đó, Trung Quốc đang tích cực thu gom tài nguyên và mở rộng ảnh hưởng nhằm đảm bảo vị thế vững chắc trong các cuộc đối đầu quốc tế tiềm tàng.
Lịch sử quan hệ giữa Trung Quốc và Nga cũng góp phần định hình chiến lược của Bắc Kinh. Những mất mát lãnh thổ sau các Điều ước Aigun (1858) và Bắc Kinh (1860) mà nhà Thanh buộc phải ký với Nga vẫn là bài học lịch sử sâu sắc. Hiện nay, Trung Quốc không giấu tham vọng khôi phục ảnh hưởng tại các khu vực từng bị mất bằng các phương thức mềm dẻo hơn như hợp tác kinh tế và chiến lược địa chính trị.
Trong khi đó, Nga dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Vladimir Putin đang đối mặt với những thách thức ngày càng lớn. Những thất bại liên tiếp và sự phụ thuộc ngày càng sâu sắc vào Trung Quốc khiến Nga dần mất đi vị thế độc lập trên trường quốc tế. Mối quan hệ với các đối tác như Iran và Triều Tiên không đủ để bù đắp cho sự suy yếu này.
Diễn biến này là minh chứng rõ ràng cho sự thay đổi cán cân quyền lực trong khu vực. Trung Quốc âm thầm nhưng quyết đoán mở rộng ảnh hưởng, trong khi Nga đang dần trở thành đối tác phụ thuộc dưới sức ép từ Bắc Kinh.
© 2025 | Tạp chí NƯỚC ĐỨC